Bolnisi Mündəricat Tarix | Fiziki-coğrafi mövqeyi | Əhali | Mədəniyyət | İstinadlar | Həmçinin bax | Xarici keçidlər | Naviqasiya menyusu41°27′0″N 44°32′0″E / 41.45000°N 44.53333°E / 41.45000; 44.5333341°27′0″N 44°32′0″E / 41.45000°N 44.53333°E / 41.45000; 44.53333bolnisi.ge"Bolus (Bolnisi) rayonu"Немцы на Кавказе.Немцы на Кавказе.Немцы на Кавказе.səh. 432002-ci ildə Gürcüstanda keçirilmiş əhali siyahıya alınmasının nəticələri (gürcü dilində)Gürcüstan Statistika Departamentinin rəsmi internet səhifəsiKvemo Kartli mxaresinin (quberniyasının) rəsmi internet səhifəsi
Əlifba sırasına görə yaşayış məntəqələriBolnisi bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələriGürcüstan şəhərləriAdı dəyişdirilmiş yaşayış məntəqələri
Gürcüstan RespublikasıAşağı Kartli diyarıBolnisi bələdiyyəsiazərbaycanlılarÇörük QəmərliVürtemberq KrallığındanÇar RusiyasıQafqazaalmanlarRus imperatoruI PavelVürttemberqYekaterina PavlovnaalmanGürcüstanSovetlər BirliyiRoza LüksemburqQazaxıstanAlmanlarGürcüstanMaşaveraRustaviTiflisdGürcüstandaalmanlarSibirQazaxıstanagürcülərinazərbaycanlılarermənigürcülərd
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Egizləu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="az" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Enu003Ctableu003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctd align="center"u003Eu003Cdiv style="padding:1em 1em 1em 1em; font-size:90%; border:1px solid #BFB6A3; background-color:White"u003Enu003Cdiv class="floatleft"u003Eu003Ca href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay/Fauna_ay%C4%B1" title="Fauna ayı"u003Eu003Cimg alt="Fauna ayı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/2/26/Fauna-loqo.png/50px-Fauna-loqo.png" decoding="async" width="50" height="50" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/2/26/Fauna-loqo.png/75px-Fauna-loqo.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/2/26/Fauna-loqo.png/100px-Fauna-loqo.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /u003Eu003C/au003Eu003C/divu003Enu003Ca href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Azerbaijani_Wikimedians_User_Group/az" class="extiw" title="meta:Azerbaijani Wikimedians User Group/az"u003E"Azərbaycan vikimediaçıları" istifadəçi qrupuu003C/au003E 1-31 mart 2019-cu il tarixlərində istifadəçiləri u003Ca href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay/Fauna_ay%C4%B1" title="Vikipediya:Mövzulu ay/Fauna ayı"u003Eu003Cbu003EFauna ayı u003C/bu003Eu003C/au003E məqalə müsabiqəsində iştiraka dəvət edir. Siz də qoşulun və töhfənizi verin!u003Cbr /u003Eu003Cbu003EƏtraflı:u003C/bu003E u003Ca href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay/Fauna_ay%C4%B1" title="Vikipediya:Mövzulu ay/Fauna ayı"u003EFauna ayıu003C/au003E və u003Ca href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay/Fauna_ay%C4%B1/Plan" title="Vikipediya:Mövzulu ay/Fauna ayı/Plan"u003EPlanu003C/au003E u003C/divu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Bolnisi
Jump to navigation
Jump to search
| Şəhər | |||||
| Bolnisi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| gürc. ბოლნისი | |||||
 Bolnisinin görünüşü | |||||
| |||||
41°27′0″N 44°32′0″E / 41.45000°N 44.53333°E / 41.45000; 44.53333Koordinatlar: 41°27′0″N 44°32′0″E / 41.45000°N 44.53333°E / 41.45000; 44.53333 | |||||
| Ölkə |  Gürcüstan | ||||
| Region | Kvemo-Kartli | ||||
| Yaradılıb | 1818 | ||||
| Şəhər statuslu | 1967 | ||||
| Sahəsi | 4,63 km² | ||||
| Hündürlüyü | 222±1 | ||||
| İqlimi | subtropik | ||||
| Saat qurşağı | UTC+4, Yay UTC+5 | ||||
| Əhalisi | 11.000 nəfər (2014) | ||||
| Etnoxronim | bolnisli | ||||
| Rəsmi dili | Gürcü dili | ||||
| Telefon kodu | +995 358 | ||||
| Poçt indeksi | 1100 | ||||
| Rəsmi sayt | bolnisi.ge (gürc.) | ||||
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Katarinenfeld (bugünkü Bolnisi, 1941)
Bolnisi[1] – Gürcüstan Respublikasının Aşağı Kartli diyarında şəhər, Bolnisi bələdiyyəsinin inzibati mərkəzi.
Mündəricat
1 Tarix
2 Fiziki-coğrafi mövqeyi
3 Əhali
4 Mədəniyyət
5 İstinadlar
6 Həmçinin bax
7 Xarici keçidlər
Tarix |
Bolnisi şəhəri azərbaycanlılar tərəfindən tarixən Çörük Qəmərli kimi adlandırılmışdır. Bununla yanaşı rayonun bəzi yerlərində əski türk dilində "Bol və ulus" (çoxmillətli) sözlərinin birləşməsindən yarandığı ehtimal edilən "Bolus" sözü ilə əlaqəli bir çox toponimlərin olması da diqqəti çəkir.[2][3]
Bolnisi qəsəbə olaraq 1818-ci ilin payızı - 1819-cu ilin yayında Vürtemberq Krallığından Çar Rusiyası tərəfindən Qafqaza köçürülmüş almanlar üçün təşkil edilmiş, qəsəbə Rus imperatoru I Pavelin (1796-1801) qızı və Vürttemberq kraliçası Yekaterina Pavlovnanın şərəfinə Yekaterinenfeld (almanca Katharinenfeld) adlandırılmışdır.[4] Burada məskunlaşdırılmış 116 alman ailəsinə 3913.1155 desyatin torpaq sahəsi verilmişdi.[5]
Gürcüstanda Sovetlər Birliyi qurulduqdan sonra 1921-ci ildə o, Almaniyada doğulmuş yəhudi əsilli komunist inqilabçı Roza Lüksemburqun şərəfinə Lüksemburq adını daşımışdır. 15-30 oktyabr 1941-ci ildə burada məskunlaşmış alman əsilli əhali məcburi şəkildə Qazaxıstana deportasiya olundu.[6]Almanların sürgün edilməsindən sonra 3 aprel 1943-cü ildə Lüksemburq qəsəbəsinin adı Bolnisi qəsəbəsi olaraq dəyişdirildi.[7]
Fiziki-coğrafi mövqeyi |
Bolnisi şəhəri Gürcüstanın cənub-şərqində Maşavera çayının üzərində dəniz səviyyəsindən 520-600 metr yüksəklikdə, Rustavi şəhərindən 65 km qərbdə, paytaxt Tiflisdən isə 63 km cənub-qərbdə yerləşir. Havanın orta illik temperaturu 12 °C, o cümlədən yanvarda 0,0-0,3 °C, iyulda 23,6 °C, mütləq maksimum temperatur 40 °C, mütləq minimum temperatur -25 °C, illik yağıntı 400–500 mm təşkil edir.
Əhali |
Gürcüstanda 2002-ci ildə aparılmış sonuncu əhali siyahıyaalmasının nəticələrinə görə şəhərin əhalisi 2.614 ailədə 9.938 nəfərdən ibarət olmuşdur [8].
1941-ci ildə almanların Sibir və Qazaxıstana sürgün edilərək onların yerinə gürcülərin yerləşdirilməsi və 80-ci illərin sonlarında baş vermiş milli qarşıdurma zamanı aparılmış etnik təmizləmə əməliyyatlar zamanı azərbaycanlıların gürcülər tərəfindən Bolnisidən deportasiya edilməsi ilə əlaqədar olaraq şəhərin etnik mənzərəsi tam dəyişmişdir. Gürcü milliyətçilərinin azərbaycanlılara qarşı hücumları zamanı 800 azərbaycanlı ailəsi zorla öz evlərindən qovulmuş, onların bütün əmlakı və torpağı əllərindən alınmışdır. Hazırda azsaylı erməni ailələləri çıxılmaqla Bolnisi yalnız gürcülərdən ibarət monoetnik şəhərə çevrilmişdir.
Mədəniyyət |
Hazırda şəhərdə 3 dövlət ümumtəhsil məktəbi, 1 orta ixtisas məktəbi, 2 kitabxana, 1 teatr, 1 muzey və MV adını daşıyan 1 teleşirkət fəaliyyət göstərir.
İstinadlar |
↑ Bolnisi // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası (10 cilddə). — II cild. Bakı, 1978. — Səh.: 239.
↑ Borçalı toponimləri. Müəlliflər: Mədəd Çobanov və Müşfiq Çobanlı; Elmi redaktorlar: f. e. d. Tofiq Əhmədov, f. e. d. Buludxan Xəlilov, f. e. d. Şurəddin Məmmədli. Əlavələr olunmuş və yenidən işlənmiş dördüncü nəşr. Bakı: "Borçalı" nəşriyyatı, 2012, səh. 158.
↑ Müşfiq Borçalı. "Bolus (Bolnisi) rayonu" (az). zim.az. Arxivləşdirilib: [1] saytından 2016-05-11 tarixində. http://archive.is/tylfs. İstifadə tarixi: 2016-05-11.
↑ Зейналова С.М. Немцы на Кавказе. – Баку: Мутарджим, 2008., стр. 219
↑ Зейналова С.М. Немцы на Кавказе. – Баку: Мутарджим, 2008., стр. 220
↑ Зейналова С.М. Немцы на Кавказе. – Баку: Мутарджим, 2008., стр. 318
↑ Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, filologiya elmləri doktoru, professor Şurəddin Məmmədlinin müəllifi olduğu və 1997-ci ildə yayınlanmış "Alın yazımız" kitabı əsasında hazırlanmış "Borçalı tarixi" elektron kitabı. səh. 43
↑ 2002-ci ildə Gürcüstanda keçirilmiş əhali siyahıya alınmasının nəticələri (gürcü dilində)
- Gürcüstan Statistika Departamentinin rəsmi internet səhifəsi
- Kvemo Kartli mxaresinin (quberniyasının) rəsmi internet səhifəsi
Həmçinin bax |
Xarici keçidlər |
Bolnisi bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri | ||
|---|---|---|
| Şəhərlər | Bolnisi |  |
| Kəndlər | Abdallı • Ağalar • Ayorta • Aragöl • Arıxlı • Bala Muğanlı • Balıc • Beytəkər • Cəfərli • Darbaz • Daşdıqullar • Dəllər • Dəmirli • Əsmələr • Faxralı • Aşağı Güləver, Hasanxocalı • İmirhəsən • İncəoğlu • Qaradaşlı • Qaratikan • Kəpənəkçi • Kibircik • Qoçulu • Kolagir • Qoşakilsə • Mığırlı • Molla Əhmədli • Babakişilər • Çatax • Şəmşiöyü • Sarallar • Saraçlı • Sənəb • Sisqala • Zol-Göyəç | |
Gürcüstan şəhərləri | ||
|---|---|---|
| Abxaziya | Qaqra1 • Qali1 • Qudauta1 • Yeni Afon1 • Oçamçıra1 • Suxumi1 • Tkvarçeli1 |  |
| Sameqrelo və Yuxarı Svaneti | Abaşa • Cvari • Zuqdidi • Martvili • Poti • Senaki • Xobi • Tsalencixa | |
| Quriya | Lançxuti • Ozurgeti | |
| Acarıstan | Batumi • Kobuleti | |
| Raça-Leçxumi və Aşağı Svaneti | Ambrolauri • Oni • Tsageri | |
| İmereti | Bağdati • Vani • Zestafoni • Kutaisi • Samtredia • Saçxere • Tercola • Tkibuli • Xoni • Tsxaltubo • Çiatura | |
| Samtsxe-Cavaxeti | Adıgün • Axalkalaki • Axaltsixe • Aspindza • Borjomi • Vale • Ninotsminda | |
| Yuxarı Kartli | Qori • Kareli • Kaspi • Xaşuri • Tsxinvali2 | |
| Mtsxeta-Mtianeti | Duşeti • Mtsxeta | |
| Kvemo-Kartli | Bolnisi • Qardabani • Dmanisi • Marneuli • Rustavi • Tetritskaro • Salka | |
| Kaxeti | Axmeta • Gürcaani • Dedoplistskaro • Kvareli • Laqodexi • Saqareco • Siğnaği • Telavi • Tsnori | |
| Tbilisi | Tbilisi | |
1 şəhər qismən tanınmamış Abxaziya Respublikasının nəzarəti altındadır 2 şəhər qismən tanınmamış Cənubi Osetiya Respublikasının nəzarəti altındadır. | ||
Kateqoriyalar:
- Əlifba sırasına görə yaşayış məntəqələri
- Bolnisi bələdiyyəsinin yaşayış məntəqələri
- Gürcüstan şəhərləri
- Adı dəyişdirilmiş yaşayış məntəqələri
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.920","walltime":"1.071","ppvisitednodes":"value":32218,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":179078,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":51713,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":28,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":23,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":4266,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":21,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 985.538 1 -total"," 89.84% 885.445 1 Şablon:YM"," 86.36% 851.124 1 Şablon:Kartoçka2"," 42.30% 416.851 45 Şablon:Wikidata"," 33.55% 330.607 5 Şablon:Sətirdə_tək-cəm"," 33.05% 325.694 10 Şablon:Str_find"," 32.67% 322.021 10 Şablon:Str_find/logic"," 18.72% 184.455 1990 Şablon:Str_left"," 7.41% 73.053 1 Şablon:Kartoçka/bayraq_və_gerb"," 5.64% 55.541 2 Şablon:Wikidata-coords"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.356","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":7751168,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1309","timestamp":"20190317184311","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Bolnisi","url":"https://az.wikipedia.org/wiki/Bolnisi","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q653420","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q653420","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2007-08-23T10:24:31Z","dateModified":"2019-03-07T20:12:01Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Bolnisi_01.jpg"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":130,"wgHostname":"mw1241"););
