Прагляд крыніцы для Езуіты зь Беларусі ў ЗША

← Езуіты зь Беларусі ў ЗША

Перайсьці да навігацыі
Перайсьці да пошуку

Вы ня маеце дазволу на рэдагаваньне гэтай старонкі з наступнай прычыны:

Your IP address is in a range which has been blocked on all wikis.

The block was made by -revi (meta.wikimedia.org).
The reason given is Open proxy: Leaky webhost: Contact stewards if you're affected.

Start of block: 17:52, 20 красавіка 2018

Expiration of block: 17:52, 20 красавіка 2020

You can contact -revi to discuss the block.
You cannot use the "Даслаць ліст" feature unless a valid email address is specified in your account preferences and you have not been blocked from using it.
Your current IP address is 2a02:4780:bad:23:fced:1ff:fe23:508, and the blocked range is 2A02:4780:BAD:0:0:0:0:0/48.
Please include all above details in any queries you make.

Вы можаце праглядаць і капіяваць крынічны тэкст гэтай старонкі.

== Гісторыя ==<br/>Першым зь беларускіх езуітаў у [[ЗША]] патрапіў кс. [[Норбэрт Корсак]], прафэсар філязофіі й матэматыкі з [[Полацак|Полацка]]. Спачатку яго накіравалі на місію ў [[Кітай]]. Паколькі патрапіць туды было праблематычна, у [[1805]] яго адправілі ў штат [[Мэрылэнд]], ЗША, каб ён разгарнуў духоўную апеку над польскімі працоўнымі, якія ў пошуках хлеба выехалі на эміграцыю.<br/><br/>Хутка пасьля выезду кс. Корсака генэралам ордэна стаў [[Тадэвуш Бжазоўскі]]. Ён распачаў плянавую акцыю папаўненьня [[Паўночная Амэрыка|Паўночнае Амэрыкі]] сьвятарамі зь Беларусі. Для гэтага ён выкарыстаў інтэлектуапьна падрыхтаваныя сілы, якія прыбылі з [[Заходняя Эўропа|Заходняе Эўропы]]. Усяго ў [[1805]]—[[1820]] у ЗША прыбыло 13 сьвятароў Таварыства, якія належалі або паходзілі зь беларускае правінцыі: 4 [[французы]] ([[П’ер Эпінэт]], [[Фідэль Грывэль]], [[Жан Анры]], [[Жан Мэнэ]]); 4 [[беларусы]] ([[Францішак Дзеружынскі]] (нар. у [[Ворша|Воршы]]), [[Вільгельм Файнэр]] (нар. у Полацку), Норбэрт Корсак (нар. у [[Віцебск]]у), [[Баніфацы Крукоўскі]] (з [[Дынабург]]у); 2 [[немцы]] ([[Антон Кольман]], [[Максіміян Ранцаў]]), 2 [[бэльгійцы]] ([[Франсуа Малевэ]], [[П’ер Малю]]) і адзін [[італьянцы|італьянец]] ([[Джавані Грасі]]). Дзевяць зь іх былі прафэсарамі Полацкае Акадэміі (Дзеружынскі, Эпінэт, Файнэр, Грасі, Грывэль, Корсак, Крукоўскі, Мэнэ, Сацкі), тры вучылі ў школах, залежных ад [[Полацкая езуіцкая акадэмія|Полацкае Акадэміі]] (Малю: [[Магілёў]], Ворша, Віцебск; Малевэ: Астрахань; Ранцаў:Санкт-Пецярбург).<br/><br/>Першымі для працы ў ЗША былі прызначаны Анры й Малевэ. Яны прыехалі ў Злучаныя Штаты ў канцы ліпеня [[1806]]. Працавалі сярод [[індэйцы|індэйцаў]] у [[Ілінойс]]е і [[Кентукі]]. Ксёндз Анры, француз. які адбыў навіцыят у Дынабургу, пасьля курса [[ангельская мова|ангельскае мовы]] ў [[Джорджтаўн]]е стаў вандроўным місіянэрам сярод каталіцкага насельніцтва, расьцярушанага па невялікіх хутарох.<br/><br/>Ксёндз Малевэ, бэльгіец, які таксама паступіў у Дынабургу, у Джорджтаўне навучаў ангельскай мове і праводзіў рэкалекцыі ў навакольлі. 3 1808 працаваў у [[Ньютан]]е й адпраўляўся зь місіямі ў бліжэйшыя сялібы. У 1809 адкрыў школу ў [[Фрэдэрык]]. Таксама вёў місіі ў штатах Мэрылэнд і [[Вірджынія]].<br/><br/>[[Эльзас]]ец Кольман у Джорджтаўне стаў прафэсарам філязофіі і кіраўніком студыяў. Наведваў каталікоў, расьцярушаных па штатах Мэрылэнд, Вірджынія й [[Пэнсыльванія]]. Увосень [[1808]] ён быў накіраваны ў [[Нью-Ёрк]], дзе прысьвяціў сябе парафіяльнай працы пры касьцёле Сьвятога Пятра, кіраваў парафіяльнай школкай для 400 бедакоў. Карыстаўся вялікай пашанай сярод пратэстантаў. Стаўшы адміністратарам нова-ўзьніклае [[Нью-Ёрцкая дыяцэзія|Нью-Ёрцкае дыяцэзіі]], у 1809, адчуваючы неабходнасьць адкрыцьця школы, купіў пляц пад будаўніцтва калегіі, а пры катэдры сьв. Патрыка заклаў «New York Lіtterary Іnstіtutіon». Таксама адкрыў інтэрнат для моладзі, як каталіцкай, так і пратэстанцкай. У [[1820]] перавёўся ў [[Вашынгтон (горад)|Вашынгтон]]. Дзякуючы яму там узьнік «Gonzaga Соllеgе», які стаў вядучай навучальнай установай сталіцы. А Эпінэт у Джорджтаўне навучаў [[француская мова|францускай мове]] і [[лацінская мова|лаціне]], а таксама выкладаў філязофію.<br/><br/>Пасьля старту першых полацкіх езуітаў, якія вызначаліся вялікай актыўнасьцю і здольнасьцю выконваць даручаную ім справу, амэрыканская місія чакала далейшае пэрсанальнае падтрымкі зь Беларусі. Аднак у 1807—1809 не прыехаў ніхто, бо дзяржаўныя ўлады не давалі патрэбнага дазволу. Толькі ў наступныя гады тры езуіты атрымалі дазвол на выезд: у [[1810]] выпусьцілі Грасі, а ў 1811 — Ранцава і Малю.<br/><br/>Італьянец Грасі спачатку навучаў італьянскай і францускай мове ў Джорджтаўне, а з [[1813]] — матэматыцы. Вучэльню ён узбагаціў фізычнымі і астранамічнымі прыборамі, якія прывёз з сабой. У [[1812]] ён стаў рэктарам найстарэйшае каталіцкае вучэльні ў ЗША ў Джорджтаўне. Рэарганізаваўшы студыі, ён убярог каледж ад заняпаду і лічыўся яго другім заснавальнікам. Пры ягоным кіраваньні школа атрымала такую славу, што туды пасылалі сваіх сыноў нават кангрэсмэны. У [[1815]] Кангрэс даў згоду на атрыманьне ў каледжах навуковых ступеняў. У [[1819]] Грасі апублікаваў у [[Мілан]]е працу, дзе апісаў стан Касьцёлу ў ЗША ў першыя гады ХІХ стагодзьдзя.<br/><br/>Немец Ранцаў уступіў у ордэн [[29 лістапада]] [[1808]] будучы сьвятаром. Ён стаў прафэсарам [[нямецкая мова|нямецкае мовы]] ў пецярбурскім канвікце. У [[1811]] выехаў у Штаты. Малю працаваў ў Нью-Ёрку й Джорджтаўне.<br/><br/>Ксёндз жа Францішак Дзеружынскі ў [[1823]] узначаліў ордэн езуітаў.<br/><br/>Загадам цара [[Аляксандар I Раманаў|Аляксандра І]] ад [[27 жніўня]] [[1820]] езуіты былі выгнаныя з Расейскае імпэрыі. Калі яны пакінулі Беларусь, выезд полацкіх езуітаў у ЗША спыніўся.<br/><br/>ізаляваны артыкул<br/><br/>[[Катэгорыя:Беларусы ў ЗША]]<br/>[[Катэгорыя:Каталіцтва ў ЗША]]<br/>[[Катэгорыя:Каталіцкая царква на Беларусі]]<br/>[[Катэгорыя:Езуіты]]<br/>

Вярнуцца да старонкі «Езуіты зь Беларусі ў ЗША».

Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Езуіты_зь_Беларусі_ў_ЗША»

Навігацыйнае мэню

(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":146,"wgHostname":"mw1323"););

This page is only for reference, If you need detailed information, please check here

搜尋此網誌

Netyjnd

Прагляд крыніцы для Езуіты зь Беларусі ў ЗША Навігацыйнае мэню-revi-revi

Прагляд крыніцы для Езуіты зь Беларусі ў ЗША

Навігацыйнае мэню

Асабістыя прылады

Прасторы назваў

Варыянты

Рэжымы

Болей

Пошук

Навігацыя

Удзел

Інструмэнты

На іншых мовах

Popular posts from this blog

Інфармацыя пра «Том Ўэйтс» Асноўныя зьвесткіАбарона старонкіГісторыя рэдагаваньняўУласьцівасьці старонкіНавігацыйнае мэню

Кавалі Зьмест Населеныя пункты | Глядзіце таксама | Навігацыйнае мэню